Whisky to trunek o wielu twarzach, a jednym z kluczowych podziałów jest ten na whisky single malt i blended. Każdy z tych rodzajów ma swoje unikalne cechy wynikające z procesu produkcji i starzenia, które decydują o różnicach w smaku i odbiorze przez koneserów.
Whisky single malt to trunek produkowany w jednej destylarni, wyłącznie z jednego typu słodu (zwykle jęczmiennego), co stanowi podstawową cechę odróżniającą ją od blended. Kluczowym aspektem jest fakt, że single malt nie zawiera dodatków pochodzących z innych destylarni ani innych rodzajów whisky. To czyni ją wyjątkową, ponieważ smak whisky single malt jest ściśle związany z charakterystyką danej destylarni – od jakości wody i słodu po lokalne warunki klimatyczne i techniki produkcji. Każda destylarnia stara się podkreślić swój indywidualny styl, co przekłada się na złożoność i różnorodność smaków w obrębie tej kategorii. W rezultacie single malt często postrzegana jest jako produkt rzemieślniczy, skierowany do koneserów poszukujących autentyczności i głębi.
Blended whisky, jak sama nazwa wskazuje, to mieszanka różnych whisky. Zazwyczaj łączy się w niej whisky single malt z whisky grain, czyli trunkami wytwarzanymi ze zbóż innych niż jęczmień, takich jak kukurydza czy pszenica. Produkcja blended ma na celu stworzenie trunku o bardziej spójnym i uniwersalnym profilu smakowym, który trafi w gusta szerszego grona odbiorców. Dzięki możliwości mieszania różnych whisky producenci mogą eksperymentować z proporcjami, aby uzyskać pożądane cechy smakowe, zachowując przy tym powtarzalność każdej edycji.
Jedną z największych różnic między tymi rodzajami whisky jest ich odbiór przez konsumentów. Single malt uznawana jest za bardziej prestiżową i ekskluzywną, ponieważ wymaga większej precyzji w produkcji i nie pozwala na „poprawianie” smaku poprzez mieszanie. Każda butelka jest wyrazem kunsztu destylarni i świadectwem jej unikalnego podejścia. Tymczasem blended whisky, choć nie cieszy się tak wyrafinowanym wizerunkiem, przyciąga swoją uniwersalnością i łatwością degustacji. Jest idealnym wyborem dla osób zaczynających swoją przygodę z whisky, a także dla tych, którzy szukają bardziej neutralnego smaku.
Różnice dotyczą też procesu dojrzewania. Whisky single malt często spędza dłuższy czas w beczkach, a jej wiek jest wyraźnie oznaczony na etykiecie, co dla wielu konsumentów jest synonimem jakości. Tymczasem blended whisky często zawiera destylaty młodsze, a producent rzadziej podaje wiek mieszanki, koncentrując się raczej na harmonii smaku niż na poszczególnych składnikach.
Skoro już poruszyliśmy temat smaku – single malt charakteryzuje się większą intensywnością i złożonością aromatów, co sprawia, że często wymaga od degustatora większej uwagi i czasu. Można w niej znaleźć nuty torfu, przypraw, owoców, miodu czy orzechów, które zależą od regionu produkcji i użytych w procesie destylacji beczek. Blended whisky, choć mniej skomplikowana, oferuje łagodniejszy, bardziej zbalansowany profil smakowy. Dzięki temu jest bardziej uniwersalna i świetnie nadaje się do drinków czy koktajli.
Kolejną różnicą jest cena, która w przypadku whisky single malt jest zazwyczaj wyższa. Wynika to ze zdecydowanie bardziej kosztownego procesu produkcji oraz mniejszych ilości produkowanego trunku. Blended whisky, dzięki ekonomii skali i możliwości mieszania tańszych składników, jest bardziej dostępna cenowo, co czyni ją popularnym wyborem na co dzień.